Trening uważności to nauka świadomego życia, poprzez systematyczną obserwację i badanie natury własnego umysłu: dostrzegania tego, co czuję, myślę, jak działam, w jaki sposób wchodzę w relacje, jak rzeczywistość wokół wpływa na mnie i jak ja wpływam na swoje otoczenie. Przywraca nam decyzyjność i wzmacnia postawę odpowiedzialności za swoje życie.
Uważność (mindfulness) oznacza bycie w pełni obecnym.
To szczególny rodzaj przytomności, w którym odczuwamy bycie „tu i teraz” ze świadomością tego, co dzieje się w naszych umysłach, emocjach, ciałach oraz wokół nas. Jest umiejętnością, którą można rozwijać poprzez regularną praktykę/trening pracy z umysłem.
Osłabianie nawyku nieustannego myślenia (pogrążania się w myślach) i rozwijanie umiejętności skupiania się na chwili obecnej, to sedno treningu. Jak piszą Segal, Williams i Teasdale, stosujący od lat 90-tych uważność w programach leczenia zaburzeń psychicznych:
„w praktyce uważności przedmiot skupienia uwagi danej osoby jest otwarty na przyjęcie wszystkiego, co wkracza w doświadczenie, jednocześnie obecna jest postawa zaciekawienia, pozwalająca danej osobie badać to, co się pojawia, bez wpadania w automatyczne osądy i reagowanie”.
Dzięki tej umiejętności możemy więc osłabić nasze skłonności do automatycznych reakcji, których jesteśmy wyuczeni od dzieciństwa na zasadzie warunkowania i modelowania.
Korzyści z regularnej praktyki uważności:
“Uważność oznacza zwracanie uwagi w szczególny sposób, celowo, w obecnej chwili i bez osądzania jej. Ten rodzaj przytomności podsyca większą przytomność, jasność i akceptację rzeczywistości obecnej chwili. Otwiera nam oczy na fakt, że nasze życie przejawia się jedynie w chwilach.
Jeśli nie jesteśmy w pełni obecni przez wiele tych chwil, możemy nie tylko stracić to co jest najcenniejsze w naszym życiu, lecz również nie urzeczywistnić bogactwa i głębi naszych możliwości wzrostu i transformacji. Jest to...zwrócenie się ku życiu...Chodzi o to, by przeżywać życie tak jakby
każda chwila była ważna, jakby każda chwila się liczyła i można by z nią pracować,
nawet jeśli jest to chwila bólu, smutku, rozpaczy czy lęku"
Jon Kabat-Zinn